Köpekler gibi kediler de insanlardan çok farklı görünürler ancak dolaşım sistemi, akciğerler, sindirim sistemi, sinir sistemi vb. gibi vücudumuzun birçok özelliğini paylaşırlar.
Irklar ve Vücut Büyüklüğü
Kedilerin Tanımı ve Fiziksel Özellikleri
Habeş kedisi, Himalaya kedisi, Maine Coon kedisi, Manx kedisi, Fars kedisi, İskoç kıvrımı ve Siyam kedisi gibi birçok farklı kedi türü vardır. Dünyanın en büyük soylu kedi sicili olan Cat Fanciers' Association, yaklaşık 40 farklı cinsi tanır. En tanıdık kediler, gerçekten farklı ırkların karışımları olan yerli kısa tüylü ve evcil uzun tüylü kedilerdir. Kedi ırkları görünüm, kürk uzunluğu ve diğer özellikler bakımından farklılık gösterir ancak boyut olarak nispeten az farklılık gösterir. Ortalama olarak, en küçük ve en büyük evcil kedi ırkları arasında yalnızca 5 ila 10 pound arası bir fark vardır.
Metabolizma
Kediler aynı zamanda köpeklerin sahip olduğu hızlı metabolizmayı paylaşır, bu da insanlarınkinden daha yüksek kalp atış hızı, solunum hızı ve vücut ısısıyla sonuçlanır (bkz. Tablo: Normal Feline Fizyolojik Değerleri ). Kediler genellikle köpeklerden daha uzun yaşar ve çoğu 20 yaşına kadar yaşar.
Sıcaklık Düzenlemesi Kediler, geniş yüzey alanlarına göre küçük boyutları köpeklerden daha etkili soğutma sağlasa da, ısıyı korumakta kendilerini soğutmaktan daha iyidir. Kediler dış radyasyon yoluyla ısı kaybederler. Buharlaşmalı soğumaya yardımcı olan bazı ter bezleri vardır ve kürklerini yalamak bu süreci daha da geliştirir. Köpeklerde olduğu kadar etkili bir soğutma yöntemi olmasa da, nefes nefese kalma yoluyla da ısı kaybedilir. Kediler genellikle kendilerini günün sıcağından korumak için karanlık ve serin yerler ararlar. Tüm hayvanlarda olduğu gibi, kediler de asla arabalara veya diğer sıcak, kapalı alanlara kapatılmamalıdır. Bu, sıcak çarpmasına ve ölüme yol açabilir.
Hisler
Kediler, insanlarla aynı 5 duyuya sahiptir, ancak çok farklı derecelerdedir. Bazı duyular insanlardan çok daha iyi gelişmiştir. Görünüş Kedilerin keskin bir görüşü vardır; köpeklerden çok daha fazla ayrıntı görebilirler. Gözün retinasının merkezinde yoğunlaşan koni adı verilen özel bir hücre türü, kedilere mükemmel görme keskinliği ve binoküler görüş sağlar. Bu, avcı olarak hayatta kalmalarına yardımcı olan bir yetenek olan hızı ve mesafeyi çok iyi yargılamalarını sağlar. Ancak koni hücreleri de renkli görmeden sorumlu olsa da kedilerin renkleri görüp göremediği kesin değildir. Köpekler gibi, kediler de loş ışığı toplamada iyi olan, çubuk adı verilen birçok retinal hücreye sahiptir . Aslında, kediler loş ışıkta insanlardan 6 kat daha iyi görebilir, bu da kedilerin karanlıkta görebildikleri efsanesini doğurur. Kediler ayrıca tapetum lucidum adı verilen yansıtıcı bir katmana sahiptir., gelen ışığı büyütür ve geceleri gözlerine karakteristik mavi veya yeşilimsi bir ışıltı verir. Hem köpek hem de kedi gözlerinin benzersiz bir özelliği , üçüncü göz kapağı olarak da adlandırılan güzelleştirici zardır . Bu ek göz kapağı beyazımsı pembe renktedir ve gözün iç köşesinde (burnun yanında) diğer göz kapaklarının altında bulunur. Üçüncü göz kapağı, göz küresini çizilmelere karşı korumak için gerektiğinde (örneğin fırçanın içinden geçerken) veya iltihaplanmaya tepki olarak yukarı doğru uzanır.
İşitme Kediler, insanlar tarafından algılanabilen frekans aralığının hem üstünde hem de altında bir işitme aralığı ile sese karşı çok hassastır. İnsanlardan ve hatta çoğu köpekten daha iyi duyabilirler. Kedi işitme duyusu aynı zamanda avlanma amaçları için yararlı olan bir yön bulucu görevi de görür. Kediler, konumu tam olarak belirlemek için dinlerken genellikle kafalarını sesin geldiği yöne doğru çevirir. Kedilerin kulak yolu insanlara göre daha derin ve daha incedir. Bu daha derin kanal, köpeklerde olduğundan daha az derecede olmasına rağmen, iltihaplanmaya ve ikincil enfeksiyona yol açabilen kir ve balmumu birikimine maruz kalır. İç kulakta bulunan yarım daire kanalları sıvı ile doludur ve dengenin sağlanması için önemlidir. Bunlar, kedilerde oldukça gelişmiştir ve çevikliklerini ve mükemmel denge hislerini açıklar. Kediler genellikle vücut pozisyonlarını her zaman belirleyebilirler ve düştüklerinde hızla kendilerini düzeltebilirler, bu da "Kediler her zaman ayaklarının üzerine düşer" ifadesinin kökenini açıklar.Koku ve Tat Kediler, diğer bazı hayvanlar kadar koku alma duyusuna güvenmezler. Koku alma duyusu kedilerde köpeklere göre daha az gelişmiştir. İnsanlar gibi kediler de kokular konusunda titizdir ve nahoş kokuları örtmeye çalışırlar. İnsanlarda olduğu gibi, kediler için de koku, yemekten alınan zevkin ve tat almanın son derece önemli bir parçasıdır. Hastalık nedeniyle (burun veya şiddetli solunum yolu enfeksiyonu, sinir hasarı veya bazı kanserler gibi) koku alma duyularını kaybeden kediler genellikle yemek yemeyi tamamen bırakırlar. Çoğu kedi, nane ailesinin bir üyesi olan kedi nanesi kokusundan heyecan duyar. Ancak, tüm kediler aynı şekilde tepki vermez. Bazıları manik hale gelir, diğerleri yuvarlanır ve mırıldanır, diğerleri minimum düzeyde etkilenir. Bu bitki zararsızdır ve kedinize doğrudan veya kedi nanesi oyuncağının veya topunun bir parçası olarak verilebilir.
Hareket
Kedilerin kasları, tendonları, eklemleri, bağları ve omurgaları son derece esnektir ve bu da onları çevik avcılar yapar. Kediler yürüyebilir, koşabilir, zıplayabilir, bükülebilir ve hatta bir top haline gelebilir. Daha iyi bir saldırı açısı elde etmek için uzun mesafelere sıçrayabilir ve havada dönebilirler. El ve
ayaklarımızın uzun kemiklerine benzeyen kedi kemikleri, kedinin alt bacaklarında bulunur. Arka bacaklardaki açısal diz, insanlardaki ayak bileği ile karşılaştırılabilir. Normal yürüyüşleri, bir taraftaki her iki bacağın birlikte hareket ettiği bir "hız"dır.
Pedler ve Çiviler
Köpeklerde olduğu gibi, kedilerde de patinin alt kısmı, ayağı yastıklayan ve pek çok yüzey türünde güvenli bir tutuş sağlamaya yardımcı olan kalın, esnek pedlerle kaplıdır. Kediler, köpeğe göre çok daha iyi adapte olmuş ve karmaşık pençelere sahiptir. Kedi pençeleri çok keskin ve kavislidir, bu da avlanırken avı tutmayı veya bölge kavgaları sırasında kesmeyi kolaylaştırır. Pençeler geri çekilebilir, böylece yürürken veya koşarken ses çıkarmazlar.
Çoğu kedi, ön pençelerin dış katmanlarını çıkarmanın ve onları keskin tutmanın bir yolu olarak sıklıkla mobilyaları, yatak takımlarını, perdeleri ve diğer malzeme türlerini çizer veya yoğurur. Açıkçası, bu alışkanlık çok yıkıcı olabilir. Çözümler, alternatif olarak bir tırmalama direği sağlamayı ve tırnakları periyodik olarak kesmeyi içerir. Tırnak kesmek genellikle kedilerde köpeklerden daha kolaydır, ancak büyüyen tırnağa giden kan kaynağı olan "hızlı" merkezi kesmekten kaçınmak için dikkatli olunmalıdır. Daha kalıcı bir çözüm, hiçbir işlevi olmayan ancak potansiyel olarak takılıp kırılabilen çiy pençesi de dahil olmak üzere ön pençelerin tamamen çıkarıldığı bir "pençe" ameliyatıdır. Ameliyat bazı bölgelerde tartışmalı ve yasak olsa da ısırma veya çöp kutusunu kullanmama gibi davranışsal sorunları artırdığına dair bir kanıt yok. Kedinizi yasa dışı bırakmayı seçerseniz, bu prosedür kedi yaklaşık 6 aylık olmadan önce yapılmalıdır. Yetişkin veya yaşlı kediler için tavsiye edilmez. Yasaklanmış kediler tırmanma ve kendilerini savunma konusunda sorun yaşayabilirler ve dışarı çıkmalarına izin verilmemelidir.
Cilt ve Saç
Kedi derisi, insanlarda ve köpeklerde olduğu gibi, sürekli olarak yenilenen epidermis adı verilen bir dış katmana ve sinirleri ve kan damarlarını, yağ bezlerini ve kıl köklerini içeren dermis adı verilen bir iç katmana sahiptir. Yağ bezleri, kürkü kaplayan ve koruyan, ona parlak bir parlaklık veren sebum salgılar. Kedi derisi insan derisinden daha hassastır, bu nedenle evcil hayvanlar için özel olarak formüle edilmiş topikal preparatların kullanılması önemlidir. İnsanlar için şampuanlar ve diğer topikal ürünler kedinizin cildini tahriş edebilir ve bunlardan kaçınılmalıdır.
Kedi kürkü cildi güneşten, soğuktan, çizilmelerden ve böcek ısırıklarından korur; vücut ısısını düzenlemeye yardımcı olur; ve dokunma hissini destekler. Kedi kürkü birkaç tür tüyden oluşur. Kedilerin ayrıca yüzdeki sinir hücrelerine bağlı bıyıkları vardır. Bu hassas tüyler, kemirgen deliği gibi bir açıklığın boyutunu yargılamak için kullanılabilir. Köpeklerde olduğu gibi, kedilerin de kıl foliküllerine yapışık küçük kasları vardır; bu kaslar, sıcaklık kontrolü için veya tehlikeye tepki olarak bir uyarı işareti (yani "kabarık tüyler") olarak tüylerin dik durmasını sağlayabilir. Farklı kedi ırklarının farklı tüy tipleri vardır. Bazılarının uzun saçları var (örneğin, Farsça, yerli uzun tüylü), bazılarının kısa tüyleri var (Habeş, yerli kısa tüylü) ve bazılarının "-mutant" tüyü var. Rex veya tel tüylü ırklardaki mutant tüy tipleri, diğer kedilerin çoğunun tüylerinden daha kısa ve daha kıvırcıktır. Hatta bazı türlerde vücudun belirli bölgelerinde, genellikle göğüs ve karın bölgesinde tüy bile yoktur. Dökülme hızı iklime, beslenmeye ve genel genel sağlığa bağlı olsa da, kediler doğal olarak yıl boyunca tüy döker. Sokak kedileri sonbahar ve ilkbaharda daha çok tüy döker. Veteriner hekime gitmek gibi stres nedeniyle tüy dökme tüm kedilerde artabilir. Aşırı saç dökülmesi ve saç dökülmesi araştırılması gereken bir hastalık belirtisi olabilir.
Dişler ve Ağız
Kediler, eti delmek ve parçalamak için tasarlanmış dişlere sahip etçil hayvanlardır. 5 ila 7 aylıkken çıkan 30 kalıcı (yetişkin) dişle değiştirilen 26 süt (bebek) dişleri vardır (bkz. Tablo: Kedi Erişkin Dişleri ). Farklı diş türleri, ağızdaki konumlarına bağlı olarak özel işlevlere sahiptir. 12 kesici diş ve 4 büyük köpek dişi (göz dişleri olarak da bilinir) içeren ön dişler, kavramak ve yırtmak için tasarlanmıştır. Geriye doğru küçük azı ve azı dişleri, yiyecekleri yutulabilmesi için daha küçük parçalara ayırır.
Ağız, yiyecekleri yağlayan ve sindirimi başlatan tükürük bezlerini içerir. Dil, yiyeceği boğazın arkasına yönlendirmeye yardımcı olur ve küçük yiyecek parçalarını yalamak ve suyu yutmak için önemlidir. Kedi dili, ona pürüzlü, zımpara kağıdımsı bir doku veren küçük, diken benzeri yapılarla kaplıdır. Pürüzlü dil, tımarlamaya yardımcı olur ve eti kemiklerden sıyırmak için kullanılabilir.
Sindirim ve İdrar Yolları
Gastrointestinal sistem mide, ince bağırsak ve kalın bağırsağı (kolon) içerir. Bu sistem, yiyecekleri yararlı besinlere sindirir, suyu emer ve atıkları ortadan kaldırır. Sindirim sorunları genellikle viral enfeksiyonlar da dahil olmak üzere birçok nedeni olabilen kusma veya ishal olarak ortaya çıkar; solucanlar; stres; veya kemik, ip, saç veya diğer yabancı maddelerin yutulması. Üriner sistem, protein parçalanmasından kaynaklanan atıkları ortadan kaldırır ve sıvı seviyelerinin kontrolüne yardımcı olur. Atık ürünler böbrekler tarafından süzülür ve daha sonra üreterler yoluyla depolanmak üzere idrar kesesine gönderilir. İdrar, üretra yoluyla vücuttan atılır. Erkeklerde üretra, çiftleşme sırasında sperm için bir kanal görevi görür. Kedi penisi küçüktür ve testisleri tutan skrotal kese içinde "gizlidir". Bu bazen evcil hayvan sahiplerinin kedilerinin erkek mi dişi mi olduğunu belirlemelerini zorlaştırabilir. Üriner enfeksiyonlar genellikle kanla renklenebilen sık idrar damlaları olarak ortaya çıkar. Kediler genellikle kedi ürolojik sendromu olarak da adlandırılan kedi alt idrar yolu hastalığı adı verilen bir durum geliştirir. İşaretler enfeksiyon belirtilerine benzer olabilir. Kedilerde alt üriner sistem hastalığı, idrarda idrar yolunu tahriş eden bir çamura dönüşen kristallerin birikmesinden kaynaklanır. Bu özellikle erkek kedilerde tehlikelidir, çünkü idrarı mesaneden vücut dışına taşıyan üretraları dardır ve bükülür ve döner. Kanal tıkanırsa ve kedi idrar yapamazsa, böbrek yetmezliği ve ölüm, acil tedavi olmaksızın sonuçlanabilir. Hem idrar hem de sindirim sorunları genellikle idrar yaparken veya dışkılarken ıkınma ile ilişkilidir. İlk bakışta kedi sahipleri için sorunun kaynağını söylemek zor olabilir. Bu nedenle, kedinizi yok ederken izlemeniz ve kumu idrar ve dışkının karakteri ve rengi açısından kontrol etmeniz önemlidir. İshal genellikle normalden farklı bir renkte (genellikle sarı, gri veya siyah) olabilen sık, yumuşak veya akıntılı dışkıdan oluşur. Dışkıda herhangi bir kan belirtisi, veterinerin dikkatini gerektirir. Bağırsak hareketini geçmek için tekrarlanan, verimsiz girişimler, ciddi kabızlık veya tıkanıklığın bir işareti olabilir. Zorlanan, kan akıtan, uluyan veya karın ağrısı çeken erkek kedilerin alt üriner sistem hastalığına sahip olma olasılığı yüksektir. Üriner veya gastrointestinal sistemin tıkanması acil bir durumdur.
Comentários